Budowa roweru od a do Z

Rower to pojazd mechaniczny napędzany siłą mięśni, składający się z wielu precyzyjnie zaprojektowanych elementów. W podstawowym rowerze można wyróżnić ramę, układ napędowy, układ jezdny, układ kierowniczy, układ hamulcowy, układ siodłowy. Poza tym rower może posiadać dodatkowe elementy i akcesoria. Poniżej podajemy szczegółowy opis budowy roweru.

Podstawowe elementy budowy roweru

Rama roweru

Rama to główna konstrukcja, na której opiera się cały rower.

• Materiał: stal, aluminium, włókno węglowe, tytan.
• Elementy ramy:
  • Rura główna: łączy główkę ramy z suportem.
  • Rura podsiodłowa: biegnie od suportu w górę, do siodełka.
  • Rura pozioma (górna): łączy główkę ramy z rurą podsiodłową.
  • Rura dolna: łączy główkę ramy z suportem od spodu.
  • Haki tylne: punkty mocowania tylnego koła.
  • Mufa suportowa: miejsce, gdzie osadzony jest mechanizm korbowy.
  • Główka ramy: cylinder, w którym osadzony jest widelec.

Układ napędowy

Odpowiada za napęd roweru.

• Korba:
  • Ramiona korby, które przekazują siłę z pedałów.
  • Zębatki przednie, czyli tarcze.
• Mechanizm suportowy: oś i łożyska pozwalające na obrót korby.
• Łańcuch: przenosi siłę z zębatek przednich na tylne.
• Kaseta: zestaw zębatek z tyłu, umożliwiających zmianę przełożeń.
• Przerzutki:
  • Przednia przerzutka: zmienia przełożenie między zębatkami przednimi.
  • Tylna przerzutka: zmienia przełożenie na kasecie.
• Manetki: sterują przerzutkami (zwykle na kierownicy).

Układ jezdny

Zapewnia ruch roweru.

• Koła:
  • Obręcze: zazwyczaj wykonane z aluminium lub włókna węglowego.
  • Szprychy: cienkie druty łączące obręcz z piastą.
  • Piasta: centralna część koła, wyposażona w łożyska i mechanizm napędowy.
  • Opony: zewnętrzna warstwa koła, zapewnia przyczepność.
  • Dętki: wewnętrzne, wypełnione powietrzem rurki (w rowerach tradycyjnych).
• Oś koła: element łączący koło z ramą lub widelcem.

Układ kierowniczy

Pozwala na sterowanie rowerem.

• Kierownica:
  • Wykonana z aluminium, stali lub włókna węglowego.
  • Wyposażona w gripy (uchwyty) dla komfortu rąk.
• Mostek kierownicy:
  • Łączy kierownicę z rurą sterową widelca.
• Widelec przedni:
  • Element mocujący przednie koło.
  • Może być amortyzowany (w rowerach górskich) lub sztywny (w rowerach miejskich).
• Sterówka: element łożysk w główce ramy pozwalający na skręcanie kierownicy.

Układ hamulcowy

Zapewnia zatrzymywanie roweru.

• Rodzaje hamulców:
  • Hamulce szczękowe: obejmujące obręcz koła (np. typu V-brake).
  • Hamulce tarczowe: wykorzystujące tarczę zamocowaną na piaście.
• Dźwignie hamulca: montowane na kierownicy.
• Linki hamulcowe lub przewody hydrauliczne: przekazują siłę z dźwigni do mechanizmu hamulcowego.
• Klocki hamulcowe: elementy, które naciskają na obręcz lub tarczę.

Układ siodłowy

Zapewnia wygodę rowerzysty.

• Siodło:
  • Wypełnione pianką, żelem lub wyposażone w sprężyny.
  • Pokryte materiałem (np. skóra, syntetyk).
• Sztyca: rura mocująca siodełko do ramy, umożliwia regulację wysokości.
• Zacisk sztycy: pozwala na unieruchomienie sztycy w rurze podsiodłowej.

Akcesoria i dodatkowe elementy budowy roweru

• Oświetlenie: przednie (lampki LED) i tylne (światła pozycyjne).
• Dzwonek: wymagany przepisami w wielu krajach.
• Błotniki: chronią przed wodą i błotem.
• Bagażnik: do przewozu ładunków.
• Stopka: umożliwia postawienie roweru bez podpierania.
• Koszyk na bidon: mocowany na ramie.
• Lusterka wsteczne: dla zwiększenia bezpieczeństwa.

Pozostałe drobne elementy

• Zaciski szybkozamykające: pozwalają na szybkie zdjęcie kół.
• Nakładki ochronne: np. na końce kierownicy.
• Osłona łańcucha: chroni przed zabrudzeniem i wkręceniem ubrania.
• O-ringi i uszczelki: stosowane w amortyzatorach i suportach.
• Pedały:
  • Mogą być platformowe (płaskie) lub zatrzaskowe (kompatybilne z butami SPD).

Każdy z tych elementów współpracuje ze sobą, tworząc sprawny i ergonomiczny system, który umożliwia sprawne przemieszczanie się.